Проблеми сучасного підручника
(Випуск 24)
УДК 371.32. 91(07)
https://doi.org/10.32405/2411-1309-2020-24-175-184
РЕАЛІЗАЦІЯ ЗМІСТОВОЇ ЛІНІЇ «ПІДПРИЄМЛИВІСТЬ
ТА ФІНАНСОВА ГРАМОТНІСТЬ» В ПІДРУЧНИКАХ ТА ПОСІБНИКАХ З КУРСУ «ГЕОГРАФІЯ:
РЕГІОНИ ТА КРАЇНИ»
Віктор Надтока, кандидат педагогічних
наук, старший науковий співробітник,
старший науковий співробітник
відділу навчання географії та економіки Інституту педагогіки НАПН України, м.
Київ, Україна.
Е-mail: nvo127@ukr.net
ORCID ID: 0000-0003-0954-2992
У статті проаналізовано можливості географічного курсу «Географія: регіони та країни» щодо імплементації в підручниках та посібниках із нього основних еконо-мічних, понять, через які можна реалізувати наскрізну змістову лінію підприємливості та фінансової грамотності, а також відповідної компетентності. Запропоновано структурування змісту на понятійній основі для курсу «Географія: регіони та країни» в 10-му класі, що найефективніше реалізують змістову лінію підприємливості та фінансової грамотності та можна використовуватися для розроблення дидактичних матеріалів уроків і відповідної літератури освітнього характеру. Запропоновано варіант моделювання елементу уроку для ілюстрації регіональних економічних взаємозв’язків у процесі вивчення курсу.
Ключові слова: курс «Географія: регіони та країни»; наскрізна змістова лінія підприємливість та фінансова грамотність; економіка; підручник; навчальний посібник.
Виктор Надтока, кандидат педагогических наук, старший научный сотрудник, старший
научный сотрудник отдела обучения географии и экономики Института педагогики
НАПН Украины, г. Киев, Украина.
РЕАЛИЗАЦИЯ СОДЕРЖАТЕЛЬНОЙ ЛИНИИ «ПРЕДПРИИМЧИВОСТЬ И
ФИНАНСОВАЯ ГРАМОТНОСТЬ» В УЧЕБНИКАХ И ПОСОБИЯХ ПО КУРСУ «ГЕОГРАФИЯ: РЕГИОНЫ И
СТРАНЫ»
В статье проанализированы возможности географического курса «География регионы и страны» по имплементации в учебниках и пособиях по данному курсу основных экономических понятий, через которые можно реализовать сквозную содержательную линию предприимчивости и финансовой грамотности, а также соответствующей компетентности. Предложено структурирование содержания на понятийной основе для курса «География: регионы и страны» в десятом классе, который наиболее эффективно реализуют содержательную линию предприимчивости и финансовой грамотности и его можно использовать для разработки дидактических материалов уроков и соответствующей литературы образовательного характера. Предложен также вариант моделирования элемента урока для иллюстрации региональных экономических взаимосвязей в процессе изучения курса.
Ключевые слова: курс «География регионы и страны», сквозная смысловая линия предприимчивость и финансовая грамотность, экономика, учебник, учебное пособие.
Victor Nadtoka, Candidate of Pedagogical Sciences,
Senior Researcher, Senior Researcher at the Department of Teaching Geography
and Economics of the Institute of Pedagogy of NAPS of Ukraine, Kyiv, Ukraine.
IMPLEMENTING THE
CONTENT LINE ENTREPRENEURSHIP AND FINANCIAL LITERACY IN
GEOGRAPHY: REGIONS AND COUNTRIES TEXTBOOKS AND GUIDES
The article
analyses the substantive possibilities of the geographical course «Geography:
Regions and Countries» for the realization of key economic competences in it,
through which it is possible to realize the cross-cutting content line of
entrepreneurship and financial literacy.
It is
proposed to structure the conceptual content for the 10th grade Geography:
Regions and Countries course, which most effectively implements the content
line of entrepreneurship and financial literacy and can be used to develop
didactic teaching materials and related teaching literature. The article also
proposes a simulation variant to illustrate regional economic relations in the
process.
The
«Geography: Regions and Countries» school course can help to consider economic
processes and phenomena due to the diversity of regional differences in
economic processes and phenomena in the world. This, on the one hand,
illustrates the dynamism and variability of geopolitical processes, and on the
other hand, realistically covers economic processes and phenomena.
Continuing
on the topic of studying the implementation of economic categories through
geographical courses, given their peculiarities and specifications, the most
important place can be taken by the course «Geography: Ukraine and the World»,
where, based on the spatial illustration of the components of the economy, many
basic economic categories, processes and phenomena can be considered. On the
other hand, the use of the above economic categories in the course «Geography:
Regions and Countries» will allow not only to consider the spatial patterns of
relationships between economic systems of different countries and regions of
the world, but also to understand the essence of the flow of economic processes
and phenomena and related causation. The proposed simulation model will link
the spatial organization of regional and national differences in the global
economy, on the one hand, and the economic processes and phenomena that
underlie the spatial organization of the economy at regional or national
levels.
Keywords: course «Geography: Regions and
Countries», cross-cutting content line of entrepreneurship and financial
literacy, economics, textbook, manual.
Використані джерела
1. В. О. Надтока та О. Л. Надтока Реалізація змістової лінії «Підприємливість та економічна грамотність» у географічному курсі «Господарство: Україна і світ» Проблеми сучасного підручника. 2019. Вип. 22. С. 164−176.
2. Ж. Д. Малахова, В. М. Огаренко Викладання соціології: досвід інноваційних прийомів, Київ, Україна, Центр учбової літератури, 2008.
3. Економіка рограма для учнів 11 класів загальноосвітніх навчальних закладів. Рівень стандарту, академічний рівень. [Електронний ресурс]. Доступно: https://mon. gov.ua/ua/osvita/zagalna-serednya-osvita/navchalni-programi/navchalni-programidlya-10-11-klasiv
4. Концепція Нової української школи. [Електронний ресурс]. Доступно: http:// nus.org.ua/wp-content/uploads/2017/07/konczepcziya.pdf 8
5. Програма для закладів загальної середньої освіти. Економіка 10-11 класи. Профільний рівень. [Електронний ресурс].
Доступно:
https://mon.gov.ua/ua/osvita/
zagalna-serednya-osvita/navchalni-programi/navchalni-programi-dlya-10-11-klasiv
6. Географія:
методичні
рекомендації МОН України щодо організації навчального процесу в 2017/2018 навчальному році; оновлені на компетентнісній основі навчальні програми для 6−9-х класів; методичні коментарі провідних науковців щодо впровадження ідей Нової укр української школи. К.: УОВЦ «Оріон», 2017
7. Р. Бонд О. Куценко, Н. Лозинська Фінансова грамотність та
обізнаність в Україні: факти та висновки., Київ, Україна, USAID «Розвиток фінансового сектору» (FINRЕР), 2010.
8. Типова освітня програма 10-11. [Електронний ресурс]. − Доступно: https://mon.gov.ua/ua/osvita/zagalna-serednya-osvita/navchalni-programi/tipovi-osvitni-programidlya2-11-klasiv
References
1. V. O. Nadtoka ta O. L. Nadtoka Realizatsiia zmistovoi linii «Pidpryiemlyvist ta ekonomichna hramotnist» u heohrafichnomu kursi «Hospodarstvo: Ukraina i svit» Problemy suchasnoho pidruchnyka. 2019. Vyp. 22. S. 164−176.
2. Zh. D. Malakhova, V. M. Oharenko Vykladannia sotsiolohii: dosvid innovatsiinykh pryiomiv, Kyiv, Ukraina, Tsentr uchbovoi literatury, 2008.
3. Ekonomika rohrama dlia uchniv 11 klasiv zahalnoosvitnikh navchalnykh zakladiv. Riven standartu,
akademichnyi riven. [Elektronnyi
resurs]. Dostupno:
https://mon.gov.ua/ua/
osvita/zagalna-serednya-osvita/navchalni-programi/navchalni-programi-dlya-10-11-klasiv
4. Kontseptsiia Novoi ukrainskoi shkoly. [Elektronnyi resurs]. Dostupno: http://nus.org.
ua/wp-content/uploads/2017/07/konczepcziya.pdf
5. Prohrama dlia zakladiv zahalnoi serednoi osvity. Ekonomika 10-11 klasy. Profilnyi riven. [Elektronnyi resurs]. Dostupno:
https://mon.gov.ua/ua/osvita/zagalna-serednya-osvita/ navchalni-programi/navchalni-programi-dlya-10-11-klasiv
6. Heohrafiia: metodychni
rekomendatsii MON Ukrainy shchodo orhanizatsii navchalnoho protsesu v 2017/2018 navchalnomu rotsi; onovleni na kompetentnisnii
osnovi navchalni prohramy dlia 6−9-kh klasiv; metodychni komentari providnykh naukovtsiv shchodo vprovadzhennia idei Novoi ukrainskoi shkoly. K.: UOVTs «Orion», 2017.
7. R. Bond O. Kutsenko,
N. Lozynska Finansova hramotnist ta obiznanist v Ukraini: fakty ta vysnovky., Kyiv, Ukraina, USAID «Rozvytok finansovoho sektoru» (FINRER), 2010.
8. Typova osvitnia prohrama 10-11. [Elektronnyi resurs]. Dostupno:
https://mon.gov.ua/ua/
osvita/zagalna-serednya-osvita/navchalni-programi/tipovi-osvitni-programidlya-2-11-klasiv